تحفة الوزراء (کتاب)«تحفة الوزراء» منسوب به ابو منصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی (۳۵۰- ۴۲۹ ق) کتابی است به زبان عربی که با موضوع اخلاق و سیاست وزراء نگارش شده است. ۱ - ساختارکتابکتاب، شامل دو مقدمه از محققین و مؤلف، پنج باب و هر باب دارای فصولی متعددی است. نویسنده در بیان مطالب از آیات، روایات، اشعار، حکایات و اقوال بزرگان استفاده کرده است. ۲ - گزارش محتواکتاب با مقدمه حبیب علی راوی و ابتسام مرهون صفار که کار تحقیق کتاب را برعهده داشته‌اند، آغاز شده است. معرفی مولف و آثار او، اسامی کتب خطی منسوب به مولف، توصیف نسخه‌های خطی و نسخ مورد اعتماد کتاب از جمله مطالب مقدمه کتاب است. مقدمه مولف نیز توضیحی کوتاه در باره مطالب و مباحث آن می‌باشد. خلاصه مطالب کتاب به ترتیب ابواب عبارت است از: ۱- مؤلف، در باب اول کتاب پیرامون کلمه وزارت ، منصب وزرارت و مناقب و آثار آن و ویژگی‌های وزرای صالح و شایسته مطالبی را بیان می‌کند. [۱]
تحفة الوزراء، ابو منصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی، ص۳۹.
۲- در این باب در ضمن آیات و روایات و اقوال بزرگان فضایل و منافع منصب وزارت تشریح شده است. ۳- باب سوم کتاب به آداب و حقوق وزارت و شرایط آن اختصاص دارد. مؤلف می‌گوید: «شروط وزارت در نزد بزرگان پنج عدد است، عدل ، امانتداری ، علم و آگاهی از منصب وزارت، سیاست و آخر اینکه وزیر ترکیبی باشد از خشونت و لطف .» ۴- در باب چهارم از اقسام وزرارت و رسوم و شیوه‌های هر کدام مباحثی بیان شده است. ثعالبی وزارت را به دو بخش مطللق و مقید تقسیم و برای هر کدام آداب و شرایطی برشمرده است. وی در این زمینه اقوال حکما، وزرا، علما و بزرگان را بیان کرده است. ۵- باب پایانی کتاب درباره علم و آگاهی و نکات مهم وزرات است. در این باب حکایات متعددی از حکومت‌ها به همراه اقوال آنها ذکر شده است. ۳ - وضعیت کتابفهرست منابع و مطالب کتاب در انتهای اثر آمده است. اختلاف نسخ، توضیح برخی واژه‌ها، اصطلاحات، اشعار و اعلام در پاورقی ذکر شده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار تراث ۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده‌های این صفحه : کتاب شناسی
|